Phân tích bài thơ Cửa ải Quỷ Môn Quan

Bạn đang xem: Phân tích bài thơ Cửa ải Quỷ Môn Quan tại thptnguyenchithanhag.edu.vn

Đề bài: Em hãy phân tích bài thơ “Cầu Môn Quan” của đại thi hào Nguyễn Du

“Tiếng ai rung trời, Nghe như mặt nước vang lời ngàn thu…” (Kính gửi cụ Nguyễn Du – Tố Hữu)

Nguyễn Du (1765 – 1820) là nhà thơ thiên tài của dân tộc, niềm tự hào lớn của nhân dân ta. Ngoài kiệt tác Truyện Kiều và Văn Chiêu hồn bằng thơ Nôm, nhà thơ còn để lại cho đời 3 tập thơ chữ Hán có giá trị tư tưởng và nghệ thuật sâu sắc: Nam Trung tạp ngâm, Thanh Hiên thi tập và Bắc hành tạp lục. Bác Hành Tạp Lục – tập thơ của Nguyễn Du. Nó mở ra trước mắt người đọc một thế giới rộng lớn, xa lạ, với những tên đất, tên người, những con đường phía Bắc xa xôi, những “con đường đã thấy” trên quê hương mà Nguyễn Du đã đi qua và nhìn thấy. xem và cảm nhận. Chỉ có đọc Bắc hành tạp lục ta mới cảm nhận hết được hồn thơ Nguyễn Du với cảm hứng nhân văn và tinh thần dân tộc cao đẹp.

Quỷ Môn Quan trong Bắc Hành Tạp Lục là một trong những kiệt tác của Nguyễn Du. Đoạn thơ mở ra một không khí trang nghiêm, một sắc thái tình cảm mới hiếm thấy trong thơ chữ Hán của Nguyễn Du: cảm xúc về một vùng núi non hùng vĩ, hiểm trở, nơi giậu nước chôn vùi bao người. Tướng triều đình từng sang xâm lược nước ta.

Viết về đèo “Qui Môn Quan”, Nguyễn Du có hai bài thơ: Quy Môn Đạo Trung và Quy Môn Quan. Quỷ Môn Quan thuộc Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn, có núi yêu ma quỷ quái nên được gọi là núi Hàm Quy hay còn gọi là Quỷ Môn quan. Núi cao hình thành nên đường hẹp quanh co, sườn dốc dựng đứng, chia cắt đầm lầy, từng là trọng điểm cửa ngõ phía Bắc. Demon Gate từng là một chiến trường khốc liệt và đẫm máu. “Ngày 18 đánh Chi Lăng, Liễu Thăng mất ngôi! Ngày 20 đánh Mã Yên, Liễu Thăng mất đầu” (Bình Ngô đại cáo). Đó là vào năm 1427. Người phương Bắc vẫn lưu truyền câu ca dao hãi hùng: “Quỷ Môn Quan, thập khẩu nhập, chín bất hồi” – Quỷ môn quan, mười người qua, chín người (bỏ xác) không trở lại. !

Quỷ Môn Quan – một bài thơ bảy chữ bằng chữ Hán, đây là bản dịch của bài thơ.

“Núi giăng cao như mây….. Công khen gì tướng Hán tài giỏi”.

Bài thơ như một cuốn nhật ký về chuyến thăm chiến trường xưa. Câu đầu là bức vẽ hoành tráng về Quy Nhơn Quan: núi đã đắp tòa thành sừng sững, nối tiếp nhau đến tận mây xanh. Núi mây thôi. Núi trập trùng, nối tiếp nhau cao vút (cao sáp liên phong). Bầu trời xanh chỉ ra những ngọn núi cao hùng vĩ. Câu đầu tiên mô tả trực giác; câu thơ thứ hai đi sâu vào suy tư: Nam Bắc phân ranh giới đây! Câu thơ tự hào khẳng định mảnh đất thiêng liêng của Tổ quốc:

“Núi giăng như mây, Đây là cửa ải phân chia Nam Bắc”.

Ba chữ “thi tự” là tứ tuyệt truyền thống. Lý Thường Kiệt viết trong Nam Quốc Sơn Hà: “Thiên mệnh tại trời” (Vang sách trời chia nước). Trong Bình Ngô Đại Cáo, Nguyễn Trãi đã tuyên bố: “Cũng như nước Đại Việt ta từ trước… Núi sông đã chia”. Vua Quang Trung trên đường tiến công thần tốc đánh quân Thanh đã từng nói với các tướng: “Trong vũ trụ, đất trời tinh tú nào, đều đã phân rõ, Nam Bắc có phân để trị (… ) Nam Bắc không riêng, bờ cõi yên, vua kế ngôi đã lâu…” (Hoàng Lê Nhất Thống Chí) – Nguyễn Du kế thừa cổ nhân bày tỏ niềm tự hào dân tộc khi đứng trước Cổng Quỷ. Tuyệt Quan.

Giọng điệu thơ trở nên trầm lắng, có vần điệu. Thơ chứa chất chiêm nghiệm nói lên cái nghịch lý, cái phi lý hết sức trong xã hội và lịch sử. Ma Môn là địa ngục sinh tử (sanh tử) hy hữu mà vô số người vẫn phải đi qua (vô số khứ lai). Hai chữ “có thể” (ngậm ngùi, hay đúng hơn là ngậm ngùi) diễn tả nỗi xót xa của nhà thơ đối với biết bao người đã bỏ mạng nơi cửa ải nguy hiểm này:

“Sinh tử có danh ở chốn nguy hiểm Cùng nhiều người như vậy qua lại, thật đáng tiếc!”

Bài thơ thể hiện tấm lòng nhân đạo cao cả. Mộng bành trướng của các vua chúa phương Bắc đã đẩy vô số quân lính, tướng lĩnh của chúng phải tản mác khắp Quỷ Môn Quan! Đó là chiều sâu trữ tình – cảm hứng lịch sử của bài thơ. Như chúng ta đã biết, Cổng Ma là “vùng đất chết” của kẻ thù phương bắc! Nơi đây, năm 981, Lê Hoàn Đại thắng quân Tống xâm lược; Năm 1285, Thoát Hoan phải chui vào ống đồng thoát chết khi chạy qua cửa ải; Năm 1427, An Viên Hầu Liễu Thăng bị tiêu diệt, hàng vạn quân địch bị tiêu diệt! Quỷ Môn Quan đúng là “vùng đất sinh tử”. Hai câu trong bài văn đã nói rõ núi Đầu Quỷ và núi Hàm Quỷ này “sinh tử” như thế nào? Bài thơ chữ Hán bốn câu miêu tả không khí thê lương, ảm đạm, rùng rợn của chiến trường xưa:

“Tắc tử động, măng, rắn, hổ, dã thú, tụ quỷ.”

Thật nguy hiểm “gai gai đầy đường” thật tối tăm, vắng vẻ và khủng khiếp “khí độc tràn ngập đồng”. Người hiện đang rình rập “rắn hổ mang ẩn”. Kinh dị ẩn giấu “Ma thần gặp gỡ”. Bằng trực giác, bằng cảm nhận và bằng trí tưởng tượng, nhà thơ đã tái hiện lại khung cảnh chiến trường xưa vô cùng nguy hiểm và khủng khiếp. Cái mất và cái còn, cõi âm và cõi dương, cầm thú và yêu ma không đầu được miêu tả gợi cho ta nhớ đến những gì Nguyễn Trãi đã viết trong Bình Ngô Đại Ca. “Lạng Giang, Lạng Sơn xác đầy đường – Xương Giang, Bính Thân, máu đỏ sông trôi”. Đoạn thơ dịch đã lột tả được phần nào ý thơ và nghệ thuật của nguyên tác:

“Đường nhiều bụi rậm, rắn rết ẩn nấp, Khói mịt mù, ma đầy”.

Hai câu kết thể hiện cái nhìn độc đáo, nhân đạo của nhà thơ đối với những người lính đã hi sinh trong các cuộc xâm lăng của phương Bắc. Gió lạnh thổi xương trắng khô khắp cửa ải – Gió lạnh thổi xương trắng (Hàn Phong Thủy xương trắng) là một hình ảnh lay động lòng người. Hàng vạn sinh mạng binh lính Trung Quốc đã phải trả một cái giá vô nghĩa để thực hiện mộng xâm lược và bành trướng của các hoàng đế Thiên triều. Nếu như “Tằng Giang xưa là máu đỏ” thì Quỷ Môn Quan từ trước đến nay ngày đêm ầm ĩ “Hàn Phong Thủy Bạch Cốt”. Câu thơ của Nguyễn Du rất gần với bài thơ Chinh phụ ngâm của Đặng Trần Côn qua bản dịch thơ của Đoàn Thị Điểm (?):

“Hồn theo gió thổi, Người ngắm trăng ngắm mặt, liệt sĩ còn ai Ai hiện mặt, ai gọi hồn…”

Câu cuối của bài thơ có giá trị tố cáo và trào phúng sâu sắc. Nhà thơ nghe gió lạnh thổi, nhìn bãi chiến trường xưa đầy “xương trắng” chất đống, hỏi: “Hán tướng có công gì?”. Đã hỏi nhưng không trả lời. Nói “điều đáng khen” là một cách nói, một cách nói ngược.; mỉa mai, lên án, chế giễu Hán tướng Mã Viện, năm 42 đem quân sang xâm lược nước ta, dìm cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng trong biển máu. Chính ông dựng cột đồng với lời đe dọa thâm độc: “Đông Trúc truy kích, Giao Chỉ diệt vong. Nguyễn Du có một số bài thơ viết về Mã Viện, trong đó có những câu khinh bỉ:

“Nghĩ mà cột đìu hiu con gái Việt Nam, Khỏi lo xe ngọc chở con, sao không để Đại Mây ghi tên? Cùng nước Nam chết còn nhau”. (Đền Mã Phục Ba ở Giáp Thành)

Câu thơ “Công danh gì đáng khen” xuất hiện sau hình ảnh “gió lạnh phơi xương trắng” mang giá trị tố cáo sâu sắc tội ác của quân xâm lược xưa và nay đối với đất nước ta. Bài thơ thăm chiến trường không chỉ chứa đựng tinh thần nhân đạo mà còn thể hiện bài học lịch sử đối với quân xâm lược phương Bắc.

Tóm lại, cảm hứng lịch sử được thể hiện một cách trữ tình để tạo nên những vần thơ chan chứa tinh thần nhân đạo. Phần hay nhất của bài thơ là bốn dòng ở phần luận và kết. Giọng điệu của bài thơ chuyển từ sầu muộn sang mỉa mai. Ma Môn không chỉ có những ngọn núi cao vút tận mây xanh, nơi rắn rết ẩn nấp, nơi yêu ma quần tụ, mà còn có những gò đống xương trắng ngày đêm rì rào gió lạnh thổi qua. Sự kết hợp giữa ngôn ngữ tượng hình với suy tư, liên tưởng, phê phán đã tạo nên cốt lõi của bài thơ. Nguyễn Du đã đứng trong tinh thần dân tộc để nói về Quỷ Môn Quan, nơi cửa ải nguy hiểm, từng là mồ chôn quân xâm lược. Quỷ Môn Quan là mảnh đất thiêng liêng của Tổ quốc mang đến cho chúng tôi biết bao niềm tin yêu và tự hào.

Xem thêm các bài văn mẫu phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 9:

Mục Lục Văn Mẫu | Văn học hay 9 theo từng phần:

Các bộ đề lớp 9 khác

Bạn thấy bài viết Phân tích bài thơ Cửa ải Quỷ Môn Quan có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Phân tích bài thơ Cửa ải Quỷ Môn Quan bên dưới để Trường THPT Nguyễn Chí Thanh có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: thptnguyenchithanhag.edu.vn của Trường THPT Nguyễn Chí Thanh

Nhớ để nguồn bài viết này: Phân tích bài thơ Cửa ải Quỷ Môn Quan của website thptnguyenchithanhag.edu.vn

Chuyên mục: Văn học